Żywienie psa to jeden z ważniejszych obszarów troski o jego zdrowie, energię oraz dobre samopoczucie. Co przy tym ważne, nie jest to wcale sprawa prosta, ponieważ wskazówki, dotyczące naszej - ludzkiej - diety, nie przekładają się bezpośrednio na dietę zwierząt. Warto zatem zwiększać swoją wiedzę w tym obszarze - jak żywić psa, aby skutecznie wesprzeć jego organizm?
Spis treści:
- Żywienie psa - podstawy
- Czy żywienie psa musi być zindywidualizowane?
- Żywienie psów w zależności od wieku
- Jak żywić psa? Składniki mineralne i witaminy pod lupą
- Żywienie psa - częstotliwość i pory
ŻYWIENIE PSA - PODSTAWY
Świadomość, jak sposób odżywiania wpływa na zdrowie, w ostatnich latach jest znacznie większa niż chociażby w poprzedniej dekadzie. Wpływ ten jest ogromny, co dotyczy także zwierząt. Zarówno w celu codziennej troski o ich organizmy, a tym samym, prewencji różnego rodzaju chorób i wsparciu rozwoju, jak i w przypadku regeneracji po różnego rodzaju chorobach czy zabiegach, odżywianie wydaje się być jednym z kluczowych aspektów. Chcąc zatem podejść do żywienia psa odpowiedzialnie, nie powinno się „na oko” oceniać dostarczanych mu składników odżywczych. Co przy tym ważne, nie tylko sama ich obecność, lecz także odpowiednie proporcje pomiędzy nimi oraz jakość pozwolą w pełni wesprzeć organizm psa.
Zdrowe, zbilansowane żywienie psów to zadanie przede wszystkim dla profesjonalistów. To właśnie oni mają odpowiednią wiedzę, potrzebną do stworzenia karm, odpowiadających na zapotrzebowanie zwierzęcia. Karm, które będą zawierały m.in. prawidłową ilość białka, tłuszczów oraz węglowodanów - co warto o nich wiedzieć właśnie w kontekście żywienia psa?
- Białko - jest to składnik niezwykle ważny dla prawidłowej pracy układu mięśniowo-szkieletowego psa. Pozwala m.in. utrzymać stabilność masy mięśniowej zwierzęcia1 oraz wspiera regenerację po wzmożonym wysiłku. Warto przy tym zwrócić uwagę na pochodzenie podawanych psu protein - ważne są przede wszystkim pełnowartościowe białka pochodzenia zwierzęcego.
- Tłuszcze - dostarczają dużą dawkę energii, wpływają na zwiększenie smakowitości posiłków, a także pozwalają na odpowiednie wchłanianie witamin, rozpuszczalnych właśnie w lipidach, czyli witamin A, D, E oraz K. Szczególnie ważne są kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, przy czym należy podkreślić, że bardzo istotne jest zachowanie odpowiednich proporcji pomiędzy nimi, stąd też żywienie psa powinno być opracowane przez profesjonalistów.
- Węglowodany - ich podaż (jak i każdego z wymienionych tu makroskładników) zależna jest od indywidualnych potrzeb zwierzęcia. Co przy tym ważne, choć nie należą do niezbędnych składników w diecie psa, są wartościowym źródłem łatwo przyswajalnej energii oraz włókna pokarmowego, które sprzyja prawidłowej funkcji jelit. Źródłem węglowodanów2 są głównie zboża, które, przed zaserwowaniem psu, powinny być poddane odpowiedniej obróbce, co ma miejsce w czasie produkcji profesjonalnych karm.
CZY ŻYWIENIE PSA MUSI BYĆ ZINDYWIDUALIZOWANE?
Tak jak zostało już wspomniane, dokładna ilość danych składników oraz proporcje pomiędzy nimi muszą być dostosowane do indywidualnych potrzeb psa. Na jakie aspekty należy zwrócić przy tym uwagę?
- wiek psa
- stan zdrowia
- masa ciała
- rasa
- ewentualne alergie lub inne choroby (w takim przypadku zwierzę wymaga dietetycznego leczenia)
- poziom aktywności
ŻYWIENIE PSÓW W ZALEŻNOŚCI OD WIEKU
Przyglądając się bliżej pierwszemu z wymienionych wyżej punktów, należy zaznaczyć, że żywienie szczeniaka, żywienie młodego psa, a psa seniora, będą się od siebie istotnie różnić. Mowa zarówno o ilości pokarmów, jakie powinny być im dostarczane, ich formie, jak i składzie. Dlatego też, jeśli wybierasz karmę dla swojego zwierzęcia, zwróć uwagę, jaka informacja pojawia się na etykiecie - „Junior” (karma dla psów rosnących), „Adult” (dla psów dorosłych) czy „Senior” (dla psów starszych).
Co więcej warto o nich wiedzieć? W żywieniu szczeniaków szczególnie ważne jest odpowiednie dostarczanie wapnia i fosforu (oznacza to także prawidłowe ich proporcje). Pozwoli to zdrowo rozwijać się układowi kostnemu zwierząt. Istotne są też kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA), które wspomogą m.in. rozwój układu nerwowego (co ciekawe, obecne są one także w mleku matki).
Jeśli zaś chodzi o formę, sucha karma dla bardzo młodych psów może być drobniejsza niż standardowa. Dzięki temu jest lepiej dostosowana do ich budowy anatomicznej i fizjologii. Należy jednak podkreślić, że wskazana wielkość karmy zależna jest przede wszystkim od gabarytów zwierzęcia, a nie jego wieku - dla psów dorosłych również należy wybierać suche karmy, rozmiarowo dopasowane do ich potrzeb.
JAK ŻYWIĆ PSA? SKŁADNIKI MINERALNE I WITAMINY POD LUPĄ
Składników, istotnych dla prawidłowego funkcjonowania zwierzęcia, jest wiele - kilka z nich zostało wspomniane już wcześniej. Dlaczego mikroelementy oraz witaminy są tak ważne w żywieniu psów? Przyjrzyjmy się niektórym z nich bliżej - oto przykłady:
- Witamina A - jest to silny przeciwutleniacz, który chroni organizm przed wystąpieniem stresu oksydacyjnego. Wpływa też na układ immunologiczny i tym samym, wspiera odporność zwierzęcia. Uczestniczy również w różnego rodzaju procesach komórkowych, rozrodczych, metabolicznych. Korzystnie oddziałuje na skórę oraz pomaga dbać o prawidłowy wzrok (gdy dochodzi do jej niedoborów, mogą pojawić się zaburzenia w jego zakresie). Jeśli zaś chodzi o żywienie młodego psa - gdy będzie niedoborowe właśnie w opisywaną tu witaminę, mogą pojawić się zmiany w układzie kostnym3.
- Witamina D - ona również jest niezwykle istotna dla układu kostnego zwierzęcia. Wpływa na regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, co ma kluczowe znaczenie m.in. dla procesów mineralizacji kości. Jest to witamina istotna także dla układu odpornościowego, nerwowego, sercowo-naczyniowego, a nawet - rozrodczego. Co ważne, jej źródłem jest właśnie pożywienie - w inny sposób psy nie są w stanie jej syntetyzować (w wystarczającej ilości)4.
- Cynk - to pierwiastek, który oddziałuje na liczne enzymy, procesy metaboliczne, układ hormonalny oraz immunologiczny zwierzęcia. Wpływa też na jego skórę, m.in. wspiera proces gojenia się ran. Co więcej, jeśli żywienie psa jest niedoborowe w cynk, zaburzona może zostać produkcja plemników, mogą pojawić się nieprawidłowości w układzie limfatycznym, pogorszeniu może ulec wzrok, a u psów, będących w fazie wzrostu, mogą wystąpić problemy z przyrostem masy ciała5.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 - zdrowe tłuszcze hamują rozwój stanów zapalnych, wzmacniają pracę układu odpornościowego zwierzęcia oraz korzystnie wpływają na jego skórę i sierść. Odpowiednie ilości (w tym także proporcje pomiędzy poszczególnymi kwasami tłuszczowymi omega-3 i omega-6) wspierają też pracę układu krążenia. Spowalniają procesy starzenia się oraz korzystnie oddziałują na funkcjonowanie nerek. Umożliwiają również wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach6. Jak więc widać, żywienie psa musi być bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, przy czym ich ilość powinna być odpowiednio określona przez specjalistów. Zaburzenia we wspomnianych już proporcjach, niedobór lub nadmiar, mogą przynieść więcej szkody niż korzyści.
ŻYWIENIE PSA - CZĘSTOTLIWOŚĆ I PORY
Odwołując się jeszcze do wieku zwierzęcia - szczenięta jedzą częściej, lecz mniejsze porcje, niż psy dorosłe oraz seniorzy, dla których wskazane są dwa (u niektórych czworonogów trzy) posiłki dziennie. Posiłki te powinny być o regularnych porach i charakteryzować się podobną wielkością. Co przy tym ważne, niezależnie od wieku - nie powinno się karmić psa przed samym spacerem, czy inną aktywnością. Pogarsza to trawienie, a w ostateczności może nawet skończyć się niebezpiecznym skrętem żołądka.
Pamiętajmy też o stałym dostępie do świeżej wody - żywienie psów to nie tylko pokarm, lecz także nawodnienie. Co ważne, wodę należy zmieniać regularnie, podobnie jak i czyścić miskę zwierzęcia. Higiena posiłków, stały dostęp do wody i zbilansowane, pełnoporcjowe pożywienie to podstawa, dzięki której nasze zwierzę będzie cieszyć się zdrowiem oraz dobrą energią - dajmy mu na to szansę!
