Odpowiednio dobrane pod względem bilansu kalorycznego i zawartości substancji odżywczych jedzenie dla psa jest kluczowe dla jego zdrowia i prawidłowego rozwoju. Ma to wpływ nie tylko na kondycję kości i stawów zwierzęcia, jego wydolność krążeniową oraz stan narządów wewnętrznych, ale również na jego dobre samopoczucie. Odpowiedzialny opiekun zdaje sobie sprawę z faktu, że dobre jedzenie dla psa to takie, które zostało dopasowane specjalnie do jego potrzeb. Taki wymóg spełniają suche i mokre karmy pełnoporcjowe, których receptury są opracowywane przez dietetyków i lekarzy weterynarii.
Spis treści:
- Zdrowe jedzenie dla psa – potrzeby i preferencje żywieniowe
- Ile jedzenia dla psa? – normy żywieniowe
- Klasyfikacja karm gotowych
ZDROWE JEDZENIE DLA PSA – POTRZEBY I PREFERENCJE ŻYWIENIOWE?
Jedzenie dla psa nie musi być urozmaicone ani pod względem smaku, ani tekstury, ani - tym bardziej - składu, czyli proporcji składników odżywczych. Tym, czego potrzebują nasi czworonożni przyjaciele, jest tak naprawdę stabilna i zbilansowana dieta, która zabezpiecza również ich potrzeby kaloryczne. Jaką karmę dla psa wybrać? Składniki odżywcze, które powinny znajdować się w jedzeniu dla psa, to:
- białko – jego podstawowym źródłem jest mięso, a także produkty pochodzenia zwierzęcego, czyli tzw. podroby;
- tłuszcze – z biologicznego punktu widzenia ważne są przede wszystkim nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6; tłuszcze nadają też karmie właściwy (atrakcyjny) smak;
- witaminy i minerały – pochodzą w dużej mierze z owoców i warzyw, które w przetworzonej i bezpiecznej dla zwierzęcia formie znajdują się w gotowych karmach pełnoporcjowych;
- węglowodany – ich ilość musi być dopasowana do ilości tłuszczów w diecie czworonoga, ponieważ oba te składniki odpowiadają w dużej mierze za dostarczanie tkankom energii. Do węglowodanów należy również włókno pokarmowe, które sprzyja utrzymaniu prawidłowej funkcji jelit.
Należy pamiętać, że zbyt duża lub zbyt mała ilość jakiegoś składnika w diecie jest szkodliwa. Nadmiar tłuszczów skutkuje nadwagą i otyłością, zaś długotrwałe przekraczanie norm w zakresie ilości białek prowadzi do niekorzystnych zmian w mikroflorze jelitowej. W przypadku szczeniąt, których układ kostno-stawowy znajduje się ciągle w fazie wzrostu, niezwykle istotne jest dostarczanie z pożywieniem prawidłowej ilości wapnia i fosforu. Najlepsze jedzenie dla psa to takie, w którym proporcje wszystkich makro- i mikroelementów są optymalne, w odniesieniu m.in. do wieku zwierzęcia, jego kondycji fizycznej oraz ogólnej masy ciała. Gwarancją prawidłowego żywienia psa jest stosowanie mokrych i suchych karm pełnoporcjowych.
Ważną, choć w kontekście zdrowia drugorzędną okolicznością, jaką powinniśmy brać pod uwagę, wybierając karmę dla czworonoga, są jego preferencje żywieniowe. Naturalne jedzenie dla psa to oczywiście mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego. Mają one intensywny i przez to atrakcyjny dla zwierzęcia aromat. Najbardziej atrakcyjny dla psów jest obecny w mięsie smak umami. Niektórzy z naszych podopiecznych przepadają za drobiem, inni natomiast wolą np. ryby. Warto obserwować reakcje zwierzęcia i zdecydować się na jedną, ulubioną przez niego karmę, która pozwoli na zapewnienie mu stabilnej diety w czasie całego etapu życia. Zmienianie pokarmu (zwłaszcza, jeśli następuje nagle) może dla psa być szkodliwe, dlatego też dobrą praktyką jest opieranie jego jadłospisu na jednej, konkretnej karmie pełnoporcjowej. Niektórzy opiekunowie preferują serwowanie swoim podopiecznym diety BARF - czyli diety, w której skład wchodzi jedynie mięso. Sprawdź, na czym ona polega.
ILE JEDZENIA DLA PSA? – NORMY ŻYWIENIOWE
Każdy z naszych podopiecznych powinien posiadać swoją własną, ustabilizowaną dietę, ułożoną specjalnie pod jego potrzeby i preferencje. Nie jest możliwe wskazanie ogólnego przepisu na idealny jadłospis dla psa czy kota, ponieważ każdy osobnik posiada szereg indywidualnych cech, które należy brać pod uwagę przy wyborze odpowiedniej karmy. Istnieją jednak złote zasady, które mogą być doskonałym punktem wyjścia.
Jednym z czynników, decydujących o tym, co znajdzie się w misce naszego podopiecznego, powinien być jego wiek. Szczenięta mają niewielką pojemność żołądka, ale też – co dla wielu jest zaskakujące – wykazują większe zapotrzebowanie na kalorie w przeliczeniu na kilogram masy ciała, niż ma to miejsce w przypadku psów dorosłych. W związku z tym krótko po odstawieniu szczeniaka od matki, powinniśmy podawać mu małe porcje pokarmu od czterech do pięciu razy dziennie. W okolicach 8. tygodnia życia liczba posiłków może zostać zmniejszona do 3 lub 4 na dobę. Czworonogi, które osiągnęły 7. miesiąc życia, mogą być już karmione tak, jak psy dorosłe, czyli spożywać od dwóch lub trzech posiłków dziennie. Należy pamiętać, że szczenięta są bardziej wrażliwe od osobników dorosłych i mają mniej rozwinięte zdolności metaboliczne. Zaleca się zatem, aby wybierać jedzenie lekkostrawne dla psa, który znajduje się ciągle w fazie wzrostu.
Dokładna objętość danego posiłku powinna być obliczana w każdym przypadku indywidualnie. Doskonałą pomocą w tym zakresie są tabele, które możemy znaleźć na opakowaniach pełnoporcjowych karm dla zwierząt. Znajdują się tam przydatne informacje na temat wartości kalorycznej produktu, a także zawartych w nim składników odżywczych. W przypadku, gdy nie jesteśmy pewni, czy dana karma będzie odpowiednia dla naszego czworonoga, warto zasięgnąć porady lekarza weterynarii.
KLASYFIKACJA KARM GOTOWYCH
Widocznym na pierwszy rzut oka rozróżnieniem na dwa typy karmy dla psa jest podział na karmy suche i mokre. Jak sama nazwa wskazuje, karmy mokre cechują się większą zawartością wody, co ma wyraźny wpływ na ich konsystencję. Zwykle występują w formie większych lub mniejszych mięsistych kawałków w galaretce, lub sosie.
Karma mokra jest około 4-krotnie mniej kaloryczna od karmy suchej, dlatego też należy pamiętać o podawaniu psu odpowiednio dużych porcji, które będą w stanie zaspokoić jego zapotrzebowanie na energię. W przypadku czworonogów mniej ruchliwych lub cierpiących z powodu nadwagi, czy otyłości, dieta oparta na karmie mokrej, jest wskazana ze względu na możliwość łatwiejszego regulowania ich masy ciała. Dodatkową zaletą karm mokrych jest nawadnianie organizmu, co sprzyja zdrowiu m.in. dróg moczowych.
Karma sucha stanowi podstawę żywienia większości dorosłych psów. Jej konsystencja jest atrakcyjna dla zwierząt, które odczuwają przyjemność z chrupania, a dodatkowo pozwala na stymulowanie ukrwienia dziąseł oraz oczyszczanie zębów podczas gryzienia. Ten rodzaj karmy ma również niewątpliwą zaletę, jaką jest stosunkowa łatwość przechowywania – umieszczenie jej w suchym i zacienionym miejscu pod przykryciem sprawia, że zachowuje swoje właściwości przez długi czas.
Jakie jedzenie dla psa ostatecznie warto wybrać? Instytut Nauki o Zwierzętach Waltham zaleca stosowanie diety mieszanej, w proporcjach 1:1 (50% karmy mokrej i 50% karmy suchej w ciągu doby- pod względem masy produktu).
Oprócz rozróżnienia na suche i mokre jedzenie dla psów funkcjonuje również podział na karmy pełnoporcjowe i uzupełniające. Karmy pełnoporcjowe (w formie suchej lub mokrej) są przeznaczone do codziennego żywienia czworonogów. Po wybraniu odpowiedniej linii produktów (w zależności od wieku i masy ciała psa) możemy je podawać zarówno szczeniętom, jak i psom dorosłym (w tym seniorom). Pełnoporcjowe karmy gotowe pokrywają 100% dziennego zapotrzebowania zwierzęcia zarówno na kalorie jak i składniki odżywcze, czyli białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy i minerały. Wszystkie informacje, dotyczące składu i wartości odżywczej danego pokarmu, znajdują się na jego etykiecie. Przykładowo: 1 kilogram Perfect Fit Adult 1+ Duże Rasy składa się w 25% z białek, 14% z tłuszczów, w 7,5% z materii nieorganicznej oraz w 1,9% z włókna surowego. Materią nieorganiczną nazywamy głównie składniki mineralne. Pod pojęciem włókna surowego kryje się przede wszystkim nierozpuszczalny błonnik, którego zadaniem jest pobudzanie jelit zwierzęcia do pracy. Zawartość błonnika w jedzeniu dla psa jest kluczowa dla zdrowia jego układu trawiennego. Jednocześnie warto zauważyć, że składnik ten występuje często w zbyt małych ilościach w posiłkach, przygotowywanych dla ludzi – jest to jeden z głównych powodów, dla których nie powinniśmy podawać czworonogom potraw z naszego stołu.
Jednym z czynników, decydujących o tym, jaką karmę powinniśmy wybrać, jest wiek naszego psa. Dietetycy i lekarze weterynarii, pracujący dla Perfect Fit, opracowują zaawansowane receptury, na podstawie których tworzone są karmy dedykowane czworonogom na różnych etapach rozwoju. W ten sposób powstają zróżnicowane pod względem kaloryczności i wartości odżywczych produkty, opatrzone etykietami „junior”, „adult” i „senior”. Prawidłowo dobrana pod tym względem karma pełnoporcjowa jest kluczem do wypracowania zbilansowanej diety dla psa.
Drugim wyznacznikiem jest rasa psa, a właściwie jego masa ciała. Dostępne są produkty Perfect Fit, przeznaczone dla ras miniaturowych i małych, a także średnich i dużych. Pod względem masy ciała podział ten przedstawia się następująco:
- psy miniaturowe (do 5 kg),
- psy małe (do 10 kg),
- psy średnie (11-25 kg),
- psy duże (26 - 40 kg).
Karmy uzupełniające to między innymi przysmaki. Nie stanowią one kompletnych i zbilansowanych posiłków, a jedynie dodatek dietetyczny, który możemy podawać ulubieńcowi zgodnie z zaleceniami producenta. Najlepiej jest wykorzystywać je w formie nagrody, np. podczas treningu. Pies odczuwa przyjemność z gryzienia i żucia, a sam fakt otrzymania dodatkowej przekąski mobilizuje go do pracy. Niektóre przysmaki mają też dodatkową funkcję, np. pomagają czyścić zęby czworonoga lub poprawiają ukrwienie jego dziąseł. Należy jednak pamiętać, że podawanie podopiecznemu przekąski stomatologicznej, nie może być traktowane jako zamiennik codziennego szczotkowania zębów.
Ważną uwagą jest to, że przysmaki dla psa stanowią dla niego dodatkowe źródło kalorii. Aby nie zaburzać tak ważnej w przypadku zwierząt stabilności diety, należy zachować rozsądny umiar w podawaniu im tego typu przekąsek. Normy żywieniowe, opracowane przez Europejską Federację Przemysłu Żywieniowego Zwierząt Domowych (FEDIAF), wskazują, że zawartość karm uzupełniających w dziennym jadłospisie czworonoga, powinna pokrywać maksymalnie 10% jego ogólnego zapotrzebowania energetycznego. Oznacza to, że jeśli na co dzień zwierzę otrzymuje 100% posiłków w formie pełnoporcjowej karmy suchej i/lub mokrej, to w dniu, w którym podaliśmy mu przekąskę, powinniśmy odjąć jej wartość kaloryczną od całodziennej objętości jedzenia dla psa.
