Twój kot jest kłębkiem nerwów? Sprawdź, jak niwelować stres u kota. Zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć, więc nawet jeśli nie zauważasz objawów stresu u swojego pupila, przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak urządzić otoczenie kota, by spełnić jego podstawowe potrzeby i dać mu poczucie bezpieczeństwa.
Spis treści:
- Dlaczego kot jest wystraszony? Skąd się bierze stres u kota?
- Stres krótkotrwały
- Stres długotrwały
- Jak zachowuje się wystraszony kot?
- Jak uspokoić wystraszonego kota?
- Czego nie robić, kiedy kot jest wystraszony?
- Kot ciągle wystraszony – jak sobie radzić z przewlekłym stresem u kota?
- Syntetyczne feromony
- Rośliny o działaniu uspokajającym
- Specjalistyczna karma
Dlaczego kot jest wystraszony? Skąd się bierze stres u kota?
Chociaż nie zawsze widać to na pierwszy rzut oka, koty są zwierzętami bardzo wrażliwymi na stres. Nie wszystkie z nich okazują to w oczywisty sposób. Koty narażone są zarówno na krótkotrwały, jak i na permanentny stres.
- Stres krótkotrwały
Krótkotrwały stres jest reakcją na bardzo silny bodziec, wywołany przez jednorazowe zdarzenie, np. kot wystraszony przez psa, fajerwerki, burzę, wystrzał broni, trąbienie za oknem, dzwonek do drzwi. Krótkotrwały stres może wywołać u zwierzęcia również: wizyta u lekarza weterynarii, krzyki, odwiedziny gości. Reakcja na tego typu bodźce mija zazwyczaj bardzo szybko – po ustąpieniu zagrożenia. Stres krótkotrwały jest naturalny dla wszystkich stworzeń i raczej nie stanowi niebezpieczeństwa dla Twojego pupila (a wręcz jest mechanizmem obronnym), o ile nie powtarza się zbyt często, a reakcje kota nie są zbyt gwałtowne.
- Stres długotrwały
Koty lubią stabilność i rutynę. Nawet najdrobniejsza zmiana w ich poukładanym życiu może być dla nich bardzo problematyczna. Stres długotrwały występuje wtedy, gdy czynnik stresogenny oddziałuje na kota przez dłuższy czas lub spowodował w jego życiu radykalne zmiany, np. przeprowadzka, przemeblowanie, podróż, pojawienie się nowego domownika, utrata kogoś bliskiego, remont (nawet gdy odbywa się po sąsiedzku), nuda, nieurozmaicone i niedostosowane do potrzeb kota otoczenie, długotrwały ból lub choroba.
Jak zachowuje się wystraszony kot?
Po czym rozpoznać, że kot jest wystraszony lub bardzo zestresowany? Gdy kot się czegoś wystraszy, przybiera charakterystyczną pozę – przyczaja się nisko przy ziemi, z napiętym ciałem i rozszerzonymi źrenicami. Nierzadko pojawia się dyszenie i intensywne lizanie futerka. Wystraszony kot może uciekać, chować się, prychać, głośno miauczeć.
Kot może w różny sposób reagować na sytuacje stresogenne, co czasem trudno dostrzec na pierwszy rzut oka. Mniej oczywiste symptomy stresu, zwłaszcza takiego, który trwa od dłuższego czasu, to:
- gryzienie i drapanie przedmiotów w domu,
- agresywne zachowania wobec domowników – atakowanie opiekunów i innych zwierząt,
- znaczenie moczem,
- załatwianie się poza kuwetą,
- wymioty lub uporczywe biegunki,
- problemy ze skórą,
- zmiany apetytu – zestresowany kot nie chce jeść albo je bez umiaru,
- wygryzanie dziur w tkaninach, kartonach lub próby zjadania przedmiotów niejadalnych,
- zaburzenia snu,
- nadmierna wokalizacja,
- brak aktywności, apatia.
Nie wolno bagatelizować żadnych z tych objawów, ponieważ stres, zwłaszcza ten permanentny, ma niekorzystny wpływ na zdrowie i psychikę kota. Kot ciągle wystraszony jest bardziej narażony na wystąpienie takich problemów zdrowotnych jak otyłość, cukrzyca, nadciśnienie, nieżyt żołądka, choroby dróg moczowych. Długotrwały stres obniża też odporność kociego organizmu na infekcje. U kota ciągle wystraszonego może pojawić się agresja, zachowania autodestrukcyjne lub zaburzenia lękowe. Należy obserwować zwierzę i w razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących zachowań, reagować. Pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza weterynarii, aby wykluczył problemy zdrowotne i doradził właściwe postępowanie.
Jak uspokoić wystraszonego kota?
Gdy kot zachowuje się jak wystraszony i zaszył się w swojej kryjówce, trzeba pozwolić mu na chwilę odosobnienia i dać czas na uspokojenie nerwów. Po chwili można poczęstować go przysmakiem lub zachęcić jedzeniem.
Jeśli u kota występuje permanentny stres, powinniśmy przede wszystkim znaleźć czynnik stresogenny i zlikwidować go. Jeżeli to niemożliwe, trzeba sprawdzić, czy wystraszony kot ma odpowiednie warunki w domu, dzięki którym może poczuć się bezpieczniej. Kiedy wszystkie potrzeby behawioralne kota zostaną zaspokojone, powinien być bardziej zrelaksowany i mniej podatny na stres.
Aby kot niewychodzący czuł się komfortowo w domu, zapewnij mu odpowiednie warunki, które pozwolą spełnić jego najważniejsze potrzeby – obserwację, polowanie, wspinanie się i patrolowanie terytorium z góry:
- codzienna zabawa – poświęcaj mu czas na rozrywkę i pieszczoty oraz zapewnij zabawki interaktywne, które zajmą go podczas Twojej nieobecności; kiedy jesteś w domu, baw się z ulubieńcem w sposób symulujący polowanie, po aktywności poczęstuj mruczka przekąską – pozwoli to na zrealizowanie pełnego łańcucha łowieckiego;
- kryjówki, w których będzie mógł się schować, gdy czegoś się wystraszy;
- legowisko w cichym i spokojnym miejscu;
- drapak lub kilka drapaków w różnych miejscach w mieszkaniu;
- półki naścienne lub udostępnione fragmenty regałów;
- specjalne “kocie drzewka” lub inne konstrukcje umożliwiające mu przebywanie na wysokości;
- odpowiednią kuwetę i żwirek – niektóre mruczki nie lubią zamkniętych kuwet i zapachowego żwirku;
- osiatkowany balkon i/lub częste spacery na smyczy.
Bardzo ważna jest też odpowiednia dieta dla kota, oparta na pełnoporcjowej karmie – zapewnia prawidłowe funkcjonowanie organizmu i dobre samopoczucie. Warto zastosować żywienie mieszane, tzn. podawanie kotu mokrej i suchej karmy w stosunku 9:1 pod względem masy, z przewagą mokrego jedzenia. Należy ustalić stałe pory karmienia kota. W przypadku pracujących opiekunów sprawdza się następujący schemat: rano i wieczorem posiłek składający się z mokrej karmy, a na czas dziennej nieobecności opiekuna i na noc – sucha karma. Dzięki takim regularnym posiłkom koty zyskują poczucie bezpieczeństwa.
Czego nie robić, kiedy kot jest wystraszony?
Twój kot wystraszył się jakiegoś hałasu lub niespodziewanego gościa i ukrył się pod łóżkiem? Głaskanie i przytulanie nie uspokoi zestresowanego kota, a wręcz może wywołać odwrotny skutek – ugryzienie lub podrapanie opiekuna. Wystraszony kot ucieka i ma potrzebę schowania się w bezpiecznym miejscu. Gdy zagrożenie mija, kot powinien się uspokoić i wyjść z ukrycia. Wystarczy, więc jeśli zagwarantujemy mu takie schronienie i przeczekamy, aż kot wyjdzie ze swojej kryjówki.
Kot ciągle wystraszony – jak sobie radzić z przewlekłym stresem u kota?
Jeśli Twój kot często reaguje stresem na głośne dźwięki lub występuje u niego stres permanentny, warto zastosować środki zaradcze, które będą na niego oddziaływały przez dłuższy czas. Poniżej przedstawiamy bezpieczne formy łagodzenia stresu u kota, jednak ich długotrwałe stosowanie warto skonsultować z lekarzem weterynarii. Specjalista oceni stan zdrowia zwierzęcia i zdecyduje, czy tego typu terapia jest wystarczająca, czy może trzeba zastosować również inne leczenie.
- Syntetyczne feromony
Preparaty z feromonami dostępne są w formie obroży, rozpylaczy lub dyfuzorów z wtyczką do kontaktu. Imitują feromony wytwarzane w okolicy kociego pyszczka, mają działanie uspokajające. Pomagają w akceptacji nowego członka rodziny, mieszkania po przeprowadzce czy lekarza weterynarii. Stosuje się je w celu złagodzenia objawów stresu, takich jak załatwianie się poza kuwetą czy agresywne zachowania. Feromony pozwalają kotu poczuć się bezpiecznie i komfortowo. Preparatem w formie sprayu należy spryskać mieszkanie i wszystkie przedmioty, których kot nie akceptuje, a także miejsca, w których chcemy zapewnić kotu spokój. Dyfuzor wystarczy włączyć do kontaktu – jeden wkład z feromonami wystarcza zazwyczaj na około miesiąc. Czas działania obroży jest podobny.
- Rośliny o działaniu uspokajającym
W sklepach zoologicznych można zakupić naturalne środki uspokajające dla kota na bazie waleriany. Występują w formie obroży, kropelek na kark czy rozpylaczy. Ekstrakt z waleriany zmniejsza stres i powoduje wzrost komfortu psychicznego kota. Niektórym kotom pomaga też kocimiętka – chociaż pierwszą reakcją na tę roślinę jest silna euforia, to po chwili kot się uspokaja i relaksuje. Zioła te są bezpieczne dla zwierząt i nie uzależniają. Warto jednak wiedzieć, że nie wszystkie koty reagują na walerianę czy kocimiętkę.
- Specjalistyczna karma
Na rynku dostępne są też karmy weterynaryjne o odpowiednim składzie aminokwasowym, ze zwiększoną ilością tryptofanu, dzięki któremu w organizmie kota wytwarza się więcej hormonów szczęścia. Przeznaczone są dla kotów szczególnie wrażliwych na stres. Oczywiście tryptofan występuje też w składzie pełnoporcjowej karmy, ale w znacznie mniejszej ilości. Koty nerwowe mogą potrzebować go więcej niż inne. Pamiętaj, że karmę weterynaryjną, możesz podawać zwierzęciu tylko po wcześniejszej konsultacji z lekarzem weterynarii.
Gdy domowe sposoby na zniwelowanie stresu u kota zawiodą, a lekarz weterynarii wykluczy chorobę, warto wybrać się z wystraszonym kotem do behawiorysty dla zwierząt.
