Część opiekunów psów doświadczyło uczucia strachu czy zdziwiła się, gdy ich pies nagle zaczyna pocierać tylną częścią po dywanie. Takie zachowanie to coś więcej niż tylko drapanie - często wskazuje na problem medyczny, który wymaga uwagi i wizyty u lekarza weterynarii. Czytaj dalej, poznaj przyczyny, dlaczego Twój pies saneczkuje, i dowiedz się, jak sobie z tym poradzić.

Saneczkowanie u psa – co to jest?

Saneczkowanie to po prostu przyjmowanie przez niego pozycji, w której tylne łapy są wyciągnięte daleko do przodu w taki sposób, że kończyny przednie znajdują się między tylnymi. Ułatwia to psu drażnienie okolicy okołoodbytowej w celu zredukowania świądu i bólu. Odbyt psa jest miejscem dla niego trudno dostępnym. Pocieranie zadem o podłoże przynosi mu chwilową ulgę. Jest to niestety tylko jeden z najmniej poważnych objawów, które mogą być skutkiem, m.in. zapalenia gruczołów okołoodbytowych. Poprzez ocieranie pies próbuje złagodzić dyskomfort wywołany przepełnionymi zatokami.

Przyczyny saneczkowania psa

Przyczyn, dlaczego pies saneczkuje, jest kilka. Do najczęstszych z nich należą:

problemy z gruczołem okołoodbytowym (przepełnienie lub zapalenie zatok okołoodbytowych),
alergie,
pasożyty,
podrażnienia lub dyskomfort,
budowa anatomiczna,
zapalenie pochwy u suk,
problemy behawioralne.

Problemy z gruczołem odbytu

Co to są gruczoły okołoodbytowe? To dwa małe woreczki umieszczone po obu stronach wewnętrznej części odbytu psa, tuż pod powierzchnią skóry. Umiejscowione są pomiędzy dwoma warstwami mięśni. Rozmiar zdrowych zatok zależy od wielkości psa. Podczas defekacji, w celu znaczenia terenu, wydobywa się z nich kilka kropli wydzieliny. Regularna defekacja i odpowiednia konsystencja kału pomagają psu kontrolować wydzielanie substancji z gruczołów. Jednak gdy pies jest narażony na stres lub nie wypróżnia się regularnie, konsystencja wydzieliny może się zmienić i powodować zablokowanie oraz przepełnienie ujść gruczołów. Taka sytuacja sprawia psu ogromny dyskomfort i ból. Przepełnione gruczoły mogą prowadzić do powstawania zapaleń.

Saneczkowanie psa to tylko jeden z objawów zapalenia gruczołów okołoodbytowych. Może pojawić się bolesność, wydzielina o bardzo nieprzyjemnym zapachu lub krwawienie, zaczerwienienie lub obrzęk odbytu, dyskomfort podczas siadania. Zwierzę zaczyna wylizywać część odbytniczą i może pojawić się problem z wypróżnianiem.

Alergie

Alergie mogą być kolejną przyczyną saneczkowania psa. Skórne objawy alergii u czworonogów występują najczęściej na wrażliwych częściach ciała: skórze, uszach, brzuchu i przy odbycie. Jeśli zatoki psa często się zatykają, należy wybrać się do specjalisty, który sprawdzi, czy zwierzę nie jest nadwrażliwe na jakiś składnik pokarmu bądź otoczenia, i pomoże Ci wprowadzić zmiany żywieniowe. Alergie czasem mogą powodować biegunki lub zaparcia, co może być bezpośrednią przyczyną zatykania gruczołów. Być może dieta Twojego psa nie jest zbilansowana, nie ma w niej np. odpowiedniej ilości białka, błonnika lub innego składnika pokarmowego.

Pasożyty

Oprócz przepełnienia lub zapalenia zatok okołoodbytowych inną przyczynę saneczkowania u psa może stanowić zarobaczenie przewodu pokarmowego. Pasożyty jelitowe, takie jak tasiemce, mogą wywoływać podrażnienie i świąd. Człony tasiemca można czasem zobaczyć w kale psa lub na sierści wokół odbytu. Jeśli podejrzewasz zarobaczenie u Twojego psa, natychmiast odwiedź lekarza weterynarii.

Podrażnienia lub dyskomfort okolic okołoodbytniczych

Może się też okazać, że Twój pies saneczkuje, ponieważ delikatne okolice okołoodbytnicze zostały podrażnione przez produkt pielęgnacyjny, np. szampon czy odżywkę, lub zwierzę otarło je na spacerze, lub podczas zabawy.

Saneczkowanie może wynikać z dyskomfortu spowodowanego “przyklejonymi” do tylnej części po wypróżnieniu pozostałościami kału. Pies może ocierać zadem o podłogę np. na spacerze, bezpośrednio po wypróżnieniu.

Budowa anatomiczna

Czasem gruczoły usytuowane są za nisko lub za głęboko, co wynika z anatomicznej budowy danego czworonoga. Problem ten zwykle dotyczy małych ras, dlatego saneczkowanie u yorka będzie występowało częściej niż u większych psów.

Zapalenie pochwy u suk

Przyczyną saneczkowania u suk może być infekcja układu płciowego lub zaburzenia równowagi flory bakteryjnej czy gospodarki hormonalnej. Objawia się to również wzmożonym zainteresowaniem okolicy pochwy. Dodatkowo może pojawić się wyciek z pochwy, obrzęk lub zaczerwienienie.

Problemy behawioralne

Saneczkowanie może wynikać z zaburzeń behawioralnych psa. Po konsultacji z lekarzem weterynarii i wykluczeniu infekcji, alergii i innych możliwych fizycznych przyczyn saneczkowania, należy skonsultować się z psim behawiorystą w celu zidentyfikowania źródła problemu.

Inne przyczyny

Znacznie rzadziej saneczkowanie jest objawem poważniejszych chorób, takich jak czyraki odbytu czy ropnie.

Nieleczone zaczopowane zatoki mogą w skrajnej sytuacji doprowadzić do ropnia lub przetoki (perforacji skóry). Ropień czasem wymaga leczenia farmakologicznego. Nie należy więc zwlekać z wizytą u lekarza weterynarii. Istnieje ryzyko, że przepełniony wydzieliną gruczoł po pewnym czasie pęknie, co może skończyć się dla Twojego psa nieopisanym bólem i w konsekwencji operacją wycięcia ropnia, a nawet całego gruczołu.

Co zrobić, gdy Twój pies saneczkuje?

Jakakolwiek byłaby przyczyna saneczkowania, należy potraktować je poważnie i bezwzględnie skonsultować z lekarzem weterynarii. Specjalista sprawdzi, czy saneczkowanie nie jest przyczyną innej poważnej choroby i w profesjonalny sposób zbada on czworonoga. Wydzielina z gruczołów powinna być przejrzysta lub lekko brązowa i rzadka (o nieprzyjemnej dla człowieka woni). Jeśli jej konsystencja jest gęsta, z grudkami może to świadczyć o potencjalnej infekcji. Lekarz usunie taką wydzielinę z gruczołów lub zaleci inny typ leczenia.

Po wyleczeniu gruczoły mają tendencję do ponownego zatykania się. Trzeba wtedy liczyć się z regularnymi wizytami u lekarza. Ważne jest konsekwentne stosowanie się do zaleceń specjalisty i dokładne wyleczenie.

Profilaktyka

Podczas wypróżnienia należy obserwować, jaka jest konsystencja kału. Funkcją stolca jest usuwanie niestrawionych resztek pokarmowych. Przy defekacji kał naciska na gruczoły w celu uwolnienia wydzieliny, dlatego nie powinien być ani za twardy, ani za rzadki. Miękki i luźny kał może zaburzać prawidłowe funkcjonowanie gruczołów.

Podczas konsultacji u lekarza weterynarii należy ustalić postępowanie profilaktyczne, w tym zapobieganie pasożytom wewnętrznym. Jeżeli Twój pies ma problemy z opróżnianiem gruczołów, zalecana jest regularna kontrola, podczas której specjalista opróżni je manualnie. Niektórzy opiekunowie decydują się na opróżnianie zatok w warunkach domowych. Aby uniknąć błędów, koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii.

W profilaktyce ważne jest odpowiednie żywienie. Podstawą diety psa powinna być pełnoporcjowa karma gotowa – sucha i mokra, w proporcji 1:1 pod względem masy produktów. Zapewnij czworonogowi stały dostęp do wody. Kontroluj również jego masę ciała, zachęcając psa do aktywności fizycznej.

Może się okazać, że saneczkowanie jest przyczyną poważniejszej choroby. Pamiętaj, że zawsze należy zwalczyć przyczynę, a nie objaw. Nie czekaj, aż sytuacja się pogorszy i do saneczkowania dojdą inne symptomy.