Wychowanie psa to złożony proces, który wymaga od opiekuna cierpliwości i systematyczności. Nieodpowiednie podejście do tego zadania może skutkować bardzo przykrymi konsekwencjami: zwierzę może być zalęknione albo wprost przeciwnie – agresywne w stosunku do ludzi i innych zwierząt. Część opiekunów zadaje sobie pytanie, jak dobrze wychować psa. Nieważne, czy jest to szczenię, dorosły pies czy też pies-senior – dobrze jest poszukać najlepszych sposobów, które pozwolą pupilowi nabyć pożądanych nawyków.
Spis treści:
- Jak wychować szczeniaka?
- Pierwsze chwile w domu
- Konsekwencja w przestrzeganiu ustalonych zasad
- Wzmocnienie pozytywne – na czym polega?
- Nauka komend
- Jak wychować dorosłego psa?
- Jak wychować psa ze schroniska?
Jak wychować szczeniaka?
Jeżeli zastanawiasz się, jak wychować psa, który jest jeszcze szczenięciem, pamiętaj o kilku podstawowych zasadach. Przede wszystkim warto uzmysłowić sobie, że to, czego nauczysz psa w pierwszych tygodniach i miesiącach jego życia, zostanie w nim mocno zakorzenione. To właśnie w tym okresie zwierzę najintensywniej zdobywa nowe umiejętności, a także nabiera dobrych lub złych nawyków. Późniejsza zmiana tego stanu rzeczy może być bardzo trudna, choć nie niemożliwa. Warto pamiętać o takich aspektach, jak rasa psa i związany z nią temperament – pamiętaj, by mieć to na uwadze podczas procesu wychowywania psa.
Pierwsze chwile w domu
Jak zatem rozpocząć wychowanie szczeniaka? Wszystko zaczyna się już pierwszego dnia jego życia w nowym miejscu, czyli od momentu, w którym zabierasz pupila do domu. Przeprowadzka może być dla czworonoga sytuacją stresogenną, dlatego postaraj się, by jego kontakt z nowym otoczeniem był jak najprzyjemniejszy – pozwól mu je poznać, powąchać, nie bądź nachalny ani niecierpliwy. Spraw, by jego skojarzenia z nowym miejscem były wyłącznie pozytywne. Na zwierzę powinno czekać legowisko (które najlepiej umieścić w kącie pokoju z dobrym widokiem na otoczenie), jakaś zabawka (np. specjalny gryzak) oraz dwie osobne miski na wodę i jedzenie. Dobrym pomysłem jest wyposażenie każdego z domowników w niewielkie porcje smakołyków, którymi będą nagradzać każde pożądane zachowanie szczenięcia. Należy jednak pamiętać, że przekąski nie powinny pokrywać więcej niż 10% dziennego zapotrzebowania pupila na energię pokarmową. Ważne jest także, by wykazać się wyrozumiałością, gdy szczenię np. załatwi się w domu czy zniszczy jakiś przedmiot.
Konsekwencja w przestrzeganiu ustalonych zasad
Wychowanie szczeniaka w domu wymaga konsekwencji w przestrzeganiu zasad. Oprócz zapewnienia psu bezpieczeństwa należy także, wraz z innymi domownikami, ustalić harmonogram i rytm dnia – trzeba przeznaczyć odpowiednią ilość czasu na spacery i karmienie. Jeżeli szczenię zrobiło coś po Twojej myśli, nie zapomnij go nagrodzić – smakołykiem czy wspólną zabawą. Jeżeli natomiast próbuje gryźć przedmioty, których nie powinno – spróbuj odwrócić jego uwagę. Raczej nie będziesz mieć z tym większego problemu – dla młodych psów wiele rzeczy jest ciekawych i intrygujących. Podczas nauki przywoływania warto pamiętać o pozytywnych skojarzeniach. Co to znaczy? To proste – za każdym razem, gdy pies zareaguje na swoje imię, od razu go nagródź. Jeżeli natomiast zauważysz, że pies czegoś się obawia (np. dźwięku któregoś ze sprzętów domowych), spróbuj umieszczać dla niego przysmaki coraz bliżej tego obiektu. Z czasem pies zrozumie, że dany przedmiot nie jest dla niego zagrożeniem.
Wzmocnienie pozytywne – na czym polega?
Najistotniejszą cechą wzmocnienia pozytywnego i szkolenia opartego na nim jest to, że nie stosuje się w nim metod, które są oparte na przemocy i przymusie. Jak wychować psa zgodnie z tym sposobem? Aby utrwalić pozytywne zachowania czworonoga, należy go za nie nagradzać. Pomoże to również w stymulacji umysłowej zwierzęcia i sprawi, że łatwiej będzie mu zbudować pewność siebie. Tego typu interakcje wzmacniają też pozytywną więź między człowiekiem a psem. Stosowanie wzmocnienia pozytywnego jest bezpieczne i skuteczne.
Jak w praktyce stosować metodę wzmocnienia pozytywnego? Sztuka polega na tym, by każdą problemową sytuację rozwiązać tak, aby zwierzę nauczyło się, że za dobre zachowanie jest nagradzane. Jeśli więc jesteś na spacerze z psem, który mocno ciągnie smycz, zamiast go szarpać, nagródź czworonoga wówczas, gdy smycz jest poluzowana. Gdy sytuacja się powtórzy, zachowaj się dokładnie tak samo jak poprzednio. Bądź cierpliwy, każdy pies potrzebuje czasu, by nauczyć się, czego od niego oczekujesz. Aby jak najlepiej wyszkolić psa, trzeba go też dobrze poznać – nie da się tego osiągnąć przymusem. Pies powinien czuć się przy opiekunie dobrze i bezpiecznie – a z tego poczucia powinno wynikać jego zaufanie i chęć podążania za człowiekiem. Warto pamiętać, że szkolenie musi być przyjemne dla obu stron, a nie stanowić źródło stresu dla psa.
Nauka komend
Świeżo upieczeni opiekunowie często zadają sobie nie tylko pytanie, jak wychować psa, ale także, jak skutecznie nauczyć go przydatnych komend. Ich znajomość powinna służyć przede wszystkim bezpieczeństwu czworonoga oraz sprawiać, że będzie dobrze funkcjonował w towarzystwie ludzi i innych zwierząt. Jedną z pierwszych komend, których warto nauczyć szczeniaka, jest „zostaw” – powtarzajmy ją, gdy gryzie rzeczy, których nie powinien, jednocześnie próbując odwrócić jego uwagę i odbierając mu przedmiot. Inne przydatne komendy to: „chodź”, „siad” „leżeć”, „stój” i „nie”.
Jak wychować dorosłego psa?
Jest oczywiste, że dorosły osobnik ma pewne przyzwyczajenia i nawyki, które niełatwo będzie mu porzucić, jednak pamiętaj, że nie znaczy to, iż zmiana jego zachowania z biegiem czasu nie będzie możliwa. Tak jak w przypadku szczeniąt, podczas szkolenia dorosłego psa warto stosować różnego rodzaju smakołyki – nagrody zachęcają do współpracy nie tylko młodych czworonogów!
Jak wychować psa ze schroniska?
Wychowanie psa ze schroniska nie różni się - co do zasady - od zajmowania się czworonogiem z hodowli. Choć oczywiście mogą występować istotne różnice w zależności od indywidualnych doświadczeń zwierząt. Psy, które spędziły część życia w schronisku, mogą mieć za sobą trudną przeszłość, których efektem są traumy i lęki. W wielu schroniskach pracują na co dzień behawioryści, którzy przygotowują czworonogi tak, by były gotowe do adopcji. Po przyjęciu psa do swojego domu dalsze wychowanie spoczywa na Twoich barkach. Najważniejsze są wówczas cierpliwość i spokój oraz konsekwencja. Nauka szczeniaka i dorosłego psa ze schroniska przebiegają podobnie, jednak należy mieć na uwadze, że w tym drugim przypadku będzie ona zapewne trudniejsza i bardziej czasochłonna. W razie jakichkolwiek problemów warto rozważyć pomoc behawiorysty.
Nie ma jednej złotej metody na to, jak wychować idealnego psa. Wszystko zależy od jego wieku, usposobienia i warunków, w których żyje. Warto jednak zawsze pamiętać o tym, by pies – oprócz tego, że posłuszny – był także szczęśliwy i bezpieczny.
